Slimme tool legt direct de vinger op oorzaken van energieverspilling en storingen
In de rubriek EnergieWinst zetten we elke maand een technologie of aanpak om energie te besparen in de schijnwerpers. In tijden van gebrek aan energie-infrastructuur en hoge energieprijzen is besparen immers nóg belangrijker geworden. Het kan zelfs netcongestie verminderen. Dit keer belichten we de mogelijkheden om met behulp van een door Samotics ontwikkelde tool niet alleen energie te besparen, maar ook potentiële schade door storingen te voorkomen.
“Onze klanten willen vooral rust in hun operatie,” zegt Simon Jagers, founder en co-CEO van Samotics. “Met onze technologie zien ze precies welke motor risico loopt en waar onderhoud nodig is. Dat voorkomt onverwachte stilstand en bespaart tegelijk energie. Hiermee kunnen bedrijven tot zo’n 15% energie besparen, zonder in te leveren op prestaties.”
Simon Jagers, founder en co-CEO van Samotics
De technologie van Samotics helpt elektromotoren en gekoppelde systemen, zoals pompen, ventilatoren en transportbanden, stabieler en efficiënter te maken en langer te laten draaien. “We steken in op conditiemonitoring als basis voor energieverbetering”, legt Jagers uit. “Dit doen we door de elektrische signalen van stroom en spanning te meten en uit te lezen. Door deze aanpak zien we direct waar een installatie uit balans raakt of energie verliest. Dit levert een energiebesparing op van 15% of meer en geeft de operator bovendien tijd om in te grijpen vóórdat iets stukgaat.” Volgens Jagers is het potentieel enorm: “Wereldwijd gaat een derde van het stroomverbruik naar industriële elektromotoren. In de Rotterdamse haven is dat zeker de helft en bij chemiebedrijven is dat minstens zeventig procent. Dáár valt dus nog veel winst te behalen.”
Blinde vlekken
Het unieke aan Samotics is dat er geen sensoren op de motor nodig zijn. “Wij richten ons op de blinde vlekken”, zegt Jagers. “Denk aan installaties die te heet, te diep of te onbereikbaar zijn voor sensoren – zoals ondergedompelde pompen of systemen in explosiegevaarlijke omgevingen. Wij meten in de schakelkast, waar de elektrische signalen samenkomen, met een apparaatje niet groter dan twee smartphones.”
De signalen worden vertaald naar heldere inzichten en praktische aanbevelingen. “In één overzicht ziet de klant hoe machines presteren en waar winst valt te behalen,” aldus Jagers. “Dat maakt onzichtbare risico’s zichtbaar – en beheersbaar.”
Voorkomen in plaats van herstellen
Veel onderhoud is nog gebaseerd op routine in plaats van noodzaak. “Bedrijven voeren inspecties of onderhoud uit omdat het op de planning staat, niet omdat er iets aan de hand is. Onze technologie draait dat principe om. Wij zien in een heel vroeg stadium wanneer een onderdeel begint af te wijken – vaak weken of zelfs maanden voordat een storing zich ontwikkelt. Op die manier wordt onderhoud uitgevoerd op het ideale moment: voordat machines uitvallen of als de prestaties afnemen, maar niet eerder.”
De meetdata worden automatisch doorgestuurd en continu geanalyseerd met kunstmatige intelligentie. Wanneer de software een afwijking herkent, beoordeelt Samotics niet alleen wat er aan de hand is, maar ook wat er moet gebeuren en met welke urgentie. “We leveren dus geen ruwe data, maar geven een duidelijk advies: moet je nu ingrijpen, plannen of alleen volgen? Zo maak je van reactief onderhoud een voorspelbaar proces.”
Bedrijven sluiten hiervoor een jaarlijks servicecontract af. Samotics monitort 24/7; klanten voeren het onderhoud zelf uit. “Onze waarschuwingen zijn specifiek en tijdig”, aldus Jagers. “We herkennen beginnende schade aan bijvoorbeeld lagers, pompen of transportbanden al in een vroeg stadium, zodat het probleem kan worden opgelost voordat er productieverlies optreedt. Dat is de essentie van prescriptive maintenance; productieprocessen energetisch optimaliseren en schade voorkomen.”
Praktijkervaringen
De technologie van Samotics heeft zich wereldwijd bewezen. “We zijn over de hele wereld actief in sectoren waar stilstand simpelweg te duur is. In het Verenigd Koninkrijk werken we bijvoorbeeld met alle grote waterbedrijven. In het Midden-Oosten en de VS wordt SAM4, de nieuwste versie van onze tool, ingezet om kritische pompen in de olie- en gaswinning te monitoren. In andere landen werken we met staal-en papierproducenten en voor datacenters.”
Ook in Nederland groeit de toepassing snel. “In de Rotterdamse haven werken we sinds 2016 met diverse bedrijven, maar ook op Chemelot en voor bijvoorbeeld Nyrstar monitoren we kritische machines. Ook integreren we samen met ABB, wereldleider in elektrificatie en automatisering, onze technologie direct in hun Variable Frequency Drives – de hersens van de motor. Zo laten we aandrijvingen slimmer, stabieler en zuiniger werken.”
Geringe terugverdientijd
De businesscase is helder. “Voor elke euro die in onze technologie en service wordt geïnvesteerd, levert dat 2,5 tot 8 euro op in lagere kosten en hogere beschikbaarheid”, zegt Jagers. “De meeste klanten zien binnen enkele maanden resultaat. We voorkomen stilstand, verlagen onderhoudskosten en besparen energie. Als in de Rotterdamse haven alle motoren met ons systeem zouden draaien, verandert de Botlek in een netwerk van slimme, storingsvrije installaties. Zeker voor grootverbruikers is dat een logische stap.”
Interesse? Ga naar de pagina met informatie over het product op de website van Samotics.