Nederland als CCS-pionier: terugblik op een inspirerende bijeenkomst 22-09-2025 Op 11 september organiseerden wij, in samenwerking met ons buitengewoon lid NautaDutilh, een inspirerende bijeenkomst over Carbon Capture & Storage (CCS). CCS is een van de belangrijkste technologieën om de klimaatdoelstellingen te halen en Nederland speelt hierin een voortrekkersrol met baanbrekende projecten als Porthos en Aramis. Juridisch en financieel perspectiefAdvocaat Bart Vis van NautaDutilh opende de bijeenkomst met een helder overzicht van het regelgevend kader. Hij ging in op de overwegingen voor industriële deelname aan CCS, de financiële prikkels vanuit het EU ETS-systeem, en de aanvullende zekerheid die de SDE++-regeling biedt.Porthos: vakmanschap en samenwerkingDorus Bakker gaf een update over het Porthos-project, waarin hij toelichtte hoe de verschillende stakeholders tot afspraken zijn gekomen over CO₂-opslagtarieven. Een complexe uitdaging! Hij vertelde ook dat het project niet alleen juridisch complex is, maar ook technisch indrukwekkend, met innovatieve bouwwerken op land en zee. Nederlandse bedrijven en overheden tonen hiermee hun pioniersgeest. Dit geeft een mooi voorschot voor de toekomst, waarin Nederland hier mogelijk een leidende rol in kan nemen op het vlak van beleid en realisatie.Aramis: schaalbare infrastructuur voor de toekomstTot slot presenteerde Sander Nijman de laatste ontwikkelingen rond het Aramis-project. Het project biedt kansen voor de industrie om gebruik te maken van CCS en kan in de toekomst zelfs worden opgeschaald om het havengebied van Rotterdam nog beter te bedienen. De ‘open access’-infrastructuur biedt een maximumcapaciteit van ca. 22 Mtpa. Aramis legt een zeeleiding van maar liefst 194 km en 34 inch aan. Dit is de langste en grootste zeeleiding in een decennium. Ook wordt er een tunnel onder de zeewering en Maasgeul door gegraven van 1,8 km, 40 meter diepte en 3 meter diameter. De Final Investment Decision (FID) moet nog genomen worden, maar de vooruitzichten zijn positief.