Rotterdamse klimaataanpak staat op kantelpunt

Met een terug- en vooruitblik werd tijdens de bijeenkomst veel informatie opgehaald over de voortgang van het Deltalinqs Climate Program. Belangrijk, want niet alles loopt gesmeerd. Zorgelijk is bijvoorbeeld het uitstellen van investeringen omdat hoofdkantoren op dit moment onvoldoende langetermijnperspectief zien in Rotterdam. Daar komt bij dat de energietransitie nog vol onzekerheden zit, waardoor het voor veel bedrijven te vroeg is om nu te kiezen tussen bijvoorbeeld waterstof of elektrificatie. Meerdere sprekers, waaronder gedeputeerde Arne Weverling van de provincie Zuid-Holland, legden hier ook de vinger op. “Er gebeurt heel veel, maar toch gaat het me niet snel genoeg. We moeten met elkaar de sleutel vinden hoe het sneller kan.”

Knoop ontwarren
Gelukkig gloort er vooralsnog perspectief. Zo merkte wethouder Robert Simons op dat het raffinageproces in de Rotterdamse haven al erg efficiënt is. “In vergelijking met het buitenland hebben we hier echt iets om trots op te zijn.” Hoopvol is ook het groeiende besef dat samenwerken belangrijker is dan met elkaar concurreren: iedereen is gebaat bij het intensiveren van de samenwerking. Mooi in dit verband is dat het animo toeneemt om ideeën, die eerder nog terzijde werden geschoven, nu wel te verkennen. Verder groeit in het Rotterdamse het vertrouwen tussen overheden, bedrijven en andere organisaties. Dat ziet ook Weverling. “Laten we met elkaar de knoop ontwarren om dingen voor elkaar te krijgen en het investeringsklimaat voor iedereen interessant te houden. Ook voor de aandeelhouders van de bedrijven. Zonder bedrijven is er immers geen bedrijvigheid en dus geen welvaart.” In dit verband brak hij voorzichtig een lans voor zeewaartse uitbreiding van de haven. “De provincie heeft het gesprek hierover geopend.”

Haventransitietop
Weverling opperde om op korte termijn een soort ‘haventransitietop’ te organiseren. Niet alleen  om gezamenlijk de knoop te ontwarren, maar ook om sleutels te vinden om te versnellen. Hij merkte in dit verband op dat het mooi zou zijn als ook de Rijksoverheid daarbij aanhaakt. “De urgentie om meters te maken neemt toe, want de concurrerende havens zitten niet stil.” Simons haakte hierop in en refereerde aan een recent bezoek aan China. “Ik zag schepen aan de walstroom, volop elektrische auto’s en ook op gebied van recycling zijn ze al verder dan Rotterdam. Wij praten erover, China doet het. Het is twee voor twaalf.” Overigens heeft de wethouder er nog steeds vertrouwen in dat het lukt. “Het is echter niet makkelijk.”, hield hij zijn publiek voor. “Veel sterkte en ik help graag waar ik kan.”

Panelgesprek
Onderdeel van de bijeenkomst was een interessant panelgesprek over energiebesparing. Arend Jan Zeeuw (Huntsman) bracht naar voren dat klanten vragen om verlaging van de CO2-uitstoot, niet om energiebesparing. “Dus dat doen we eerst.” Het belang van het intensiveren van de samenwerking ten behoeve van energiebesparing werd vervolgens van verschillende kanten naar voren gebracht. Op de vraag van Anne-Marie wat nodig is om beter samen te werken, antwoordde Arend-Jan dat bedrijven elkaar niet als concurrenten moeten zien. “We moeten kijken hoe we meer kunnen samenwerken met de buren.” ”We denken nog teveel in silo’s”, merkte Corné Boot (bp) in dit verband op. “Niemand kijkt dwars door de keten heen. Dat moet veranderen.” David Peters (Stedin) gaf aan dat het soms best lastig is om samen te werken en riep op om vooral te kijken naar wat wel kan en hoe problemen in overleg zijn op te lossen. Edwin Perdijk (provincie Zuid-Holland) concludeerde: “We gebruiken allemaal andere woorden, maar we bedoelen hetzelfde.”

Verduurzamingsmenu
Door het invullen van een mentimeter konden de deelnemers reageren op vragen over de rol van energiebesparing in de pijlers van het Deltalinqs Climate Program. De eerste werd ingeleid door Nico van Dooren (Havenbedrijf Rotterdam) en ging over hoe het DCP energiebesparing meer zou kunnen promoten en stimuleren . Meest genoemde antwoorden daarbij waren: kennis en best practices delen, partijen aan elkaar verbinden en het opstellen van een verduurzamingsmenu, zodat bedrijven kunnen zien welke opties er zijn om vervolgens te bepalen wat het beste bij hen past. In het kader van energiebesparing noemde Deltalinqs-projectleider Simone van Tongeren het Nationale Energiebesparing & Efficiëntie event op 27 maart, een bijeenkomst die Deltalinqs organiseert in samenwerking met NVDE, FME, DCMR en NPVI.

De vraag over logistiek werd ingeleid door Diederick Luijten en luidde ‘op welke kans voor energiebesparing in de logistiek zou het DCP het accent moeten leggen?’. De meest genoemde antwoorden daarbij waren de modal shift, vervoer via pijpleidingen en de opmerking ‘keep it simple’; begin met uit te rollen wat je hebt, bijvoorbeeld je bestaande wagenparken verduurzamen, en ga aan de slag met bestaande technieken. Daarmee kun je snel veel bereiken.

Ook kwam de vraag welke energiebesparende technologie voor bedrijven de aanwezigen als meest kansrijk zien voor verduurzaming en daarom extra aandacht van het DCP zou moeten krijgen. Kernenergie, warmtepomp/warmtewisselaar en isolatie sprongen daarbij direct in het oog in de wordcloud van  reacties. Daarbij werd opgemerkt dat isolatie weliswaar nog veel mogelijkheden tot energiebesparing biedt, maar dit soms ook ingewikkeld is, omdat bijvoorbeeld bij het isoleren van buizen in een fabriek, deze deels moeten blijven om te kijken naar de staat en conditie van deze buizen.

In het laatste thema, energiebesparing in de grondstoffentransitie, gooide ambassadeur Sabine Biesheuvel nog een steen in de vijver: “Ik denk dat we meer moeten naar batchprocessen, gegeven het karakter van recycling.” Een opmerking die tot denken aanzet gezien de hoge mate van efficiëntie van de huidige volcontinu processen in de chemie.