Cultuurverandering doe je samen

Cultuurverandering doe je samen

Tijdens de bijeenkomst ‘Cultuurverandering doe je samen!?’ op 26 november zochten we onder leiding van prof. Jop Groeneweg de verdieping op het gebied van de veiligheidscultuur op. Jop gaf in zijn opening aan dat de drie genomineerden voor de meest prestigieuze prijs op veiligheidsgebied, de VOMI Safety Award, de opdrachtgevers waren die juist de grootste reis hadden afgelegd op het gebied van veiligheid.

Na de opening ging Lonneke Maes van Inspectie Veiligheid Defensie door over veiligheidsparadoxen. Aan de hand van een ongeval met een heftruck op een vliegbasis gaf zij mee dat het gedrag van mensen dat je juist zoekt in veel situaties ook een schaduwzijde heeft waar je rekening mee moet houden. Gedrag dat in het ene geval juist wordt verwacht of beloond, kan in het andere geval juist negatieve consequenties hebben.

‘De zombies van veiligheid’
Erwin van den Broek van Mourik gaf aan dat we moeten stoppen met wat hij noemde “de zombies van veiligheid”. Bij samenwerking is het belangrijk dat beide partijen dezelfde visie hebben op veiligheid; daarbij zitten soms wat zombies in de weg. Als voorbeeld noemde hij: HOP is HIP. Mourik stuurt meer op Human and Organizational Performance (HOP). HOP heeft een aantal begeleidende principes waarbij je er onder andere vanuit moet gaan dat mensen fouten maken, dat het zoeken naar schuldigen niets oplost en dat leren juist van cruciaal belang is. Dit gaat in tegen een aantal vastgeroeste denkbeelden die nog steeds ronddwalen.

Coen den Heijer van ExxonMobil vervolgde met het feit dat je juist moet focussen op hoog risico en dat ExxonMobil gaat starten met een nieuw veiligheidsprogramma waar dit onderdeel van is. De aloude veiligheidspiramide waarin de stelling was dat vele kleine incidenten uiteindelijk leiden tot een groot incident,  is immers achterhaald; een snee in je vinger zegt immers niets over procesveiligheid. En ook leiderschap is een essentieel onderdeel.

Als laatste spreker gaf Niek Hoogervorst van DCMR Milieudienst Rijnmond aan dat een slechte veiligheidscultuur uiteindelijk leidt tot grote rampen (die ook nog eens vaak zijn verfilmd). Het idee is zo gek nog niet dat bedrijf en overheid hierin samen optrekken. Er is immers een gedeeld belang; beiden willen een veilige omgeving en geen ‘gedoe’ en de steeds mondiger wordende omgeving verwacht dat ook van ons.

Jop Groeneweg sloot vervolgens de reis die we maakten tijdens deze bijeenkomst af met de uitsmijter van de dag: “Aanspreken is te laat in de keten: je moet beginnen met uitspreken, dat bespreken (en daar zit de grote winst van samenwerking), dan afspreken en tenslotte pas 'aanspreken'.”

De bijeenkomst werd door ruim 60 mensen bezocht en goed gewaardeerd.