Reactie op Hoofdlijnenakkoord: positief over verbeteren ondernemingsklimaat, zorgen over ontbreken concretisering op cruciale punten
Deltalinqs is positief over de aandacht voor het verbeteren van het ondernemingsklimaat en het realiseren van de klimaatambities in het vandaag gepubliceerde Hoofdlijnenakkoord van de vier formerende politieke partijen. Toch is het akkoord niet op alle punten even concreet en realistisch. Het komt dus aan op de verdere uitwerking waarbij uitvoering en stabiliteit cruciaal zijn. Deltalinqs-voorzitter Victor van der Chijs: “Wij zijn positief over het voornemen om te komen tot gerichte investeringen per regio om daarmee het ondernemingsklimaat te verbeteren. Daarbij is specifieke aandacht nodig voor het Rotterdamse haven en industrieel complex, als belangrijke motor voor onze huidige en nieuwe economie.”
De Nederlandse industrie is van groot belang voor ons verdienvermogen. Deltalinqs is daarom blij met de erkenning hiervan in het akkoord. Wij zijn daarbij positief over het standpunt dat het continueren van de energie- en grondstoffentransitie in de industrie een toegevoegde waarde oplevert voor Nederland en Europa. Het is goed dat het wettelijke doel van 55% CO2-reductie in 2030 wordt herbevestigd in het Hoofdlijnenakkoord, het Klimaatfonds wordt behouden en de maatwerkaanpak wordt voortgezet. Van der Chijs: “Continuïteit en voorspelbaarheid van beleid is immers belangrijk voor bedrijven om (door) te investeren. En investeren is essentieel voor de ‘nieuwe’ economie die we in Rotterdam bouwen.”
Positief is ook dat het akkoord erkent dat er direct actie nodig is. Verbetering van het vestigingsklimaat is urgent en staat ook voor het Rotterdamse haven- en industriële cluster voorop. Daarbij hoort het mitigeren van knellende regelgeving, zoals rondom stikstof, op een wijze die een gezonde en aantrekkelijke leefomgeving en natuur niet in de weg zit. En waarbij rekening gehouden wordt met het internationale speelveld van bedrijven (’level playing field’).
Klimaatambities
Het is verstandig dat het nieuwe kabinet afziet van een extra CO2-heffing bovenop het bestaande en goed werkende Europese CO2-beprijzingensysteem (ETS). Maar de inzet van de coalitie om de kosten voor energie niet significant uit de pas te laten lopen met die van onze buurlanden is niet concreet en zonder financiële dekking, terwijl de veel te hoge nettarieven een urgenter probleem vormen. Dit is slecht voor het vestigingsklimaat én de verduurzaming. Eenzelfde concretisering ontbreekt bij de aanpak van de netcongestie, die de energietransitie in Rotterdam ernstig vertraagt. Het nieuwe kabinet wil netcongestie snel oplossen, onder andere door (her)prioritering van wie wanneer op het net wordt aangesloten. “Aangezien de CO2-besparingsopgave van Rotterdam met afstand de grootste van Nederland is, is het zeer belangrijk dat hier spoedige capaciteitsvergroting wordt gerealiseerd”, stelt Van der Chijs.
Stikstofproblematiek
Energietransitieprojecten in de Rotterdamse industrie lopen ook vertraging op vanwege het stikstofprobleem. Terwijl deze projecten in de aanlegfase doorgaans slechts een kleine hoeveelheid stikstofruimte nodig hebben en na realisatie vaak leiden tot CO2- én NOx-reductie en zo ook bijdragen aan de oplossing van het stikstofprobleem. In Rotterdam kunnen we 35% van de landelijke CO2-doelstelling realiseren, maar dragen we als industrie slechts 2% bij aan de landelijke stikstofdepositie. “Zolang een substantiële daling van de stikstofdepositie in de agrarisch sector uitblijft, zal Nederland nog jarenlang niet kunnen voldoen aan de doelstelling van de Vogel- en Habitatrichtlijn. De energietransitie in de Rotterdamse industrie kan hier niet op wachten”, stelt Van der Chijs.
Voortzetting maatwerkafspraken
Positief zijn we over het doorzetten van de maatwerkafspraken. Deze zijn van belang voor een competitieve en duurzame industrie. De voorgenomen uitbreiding van de maatwerkaanpak past bij onze insteek om niet alleen bedrijven individueel te ondersteunen, maar met name in de context van het relevante cluster of ter versterking of vernieuwing van ketenaanpak. Maar ook hierbij is nog onduidelijk welke (financiële) ondersteuning hiervoor beschikbaar komt.
Logistieke draaischijf
De Rotterdamse haven is de grootste logistieke draaischijf van Nederland en Europa, zij draagt enorm bij aan onze economie en daar moeten we zuinig en trots op zijn. Het Hoofdlijnenakkoord heeft daar onvoldoende aandacht voor. De erkenning dat enorme investeringen in onderhoud noodzakelijk zijn, is van groot belang. Hierbij zou het huidige onderhoudsbeleid, en de daarbij behorende investeringen, minimaal moeten worden gecontinueerd. De genoemde ‘minimaal benodigde basiskwaliteit’ lijkt onvoldoende ambitieus. Het benoemen van het grote belang van rivieren als achterlandverbinding en hun kwetsbaarheid bij met name laagwater (de bevaarbaarheid) is positief, maar ook hierbij ontbreken concrete en effectieve maatregelen en de daarbij behorende investeringen.
Maatschappij-ontwrichtende (drugs)criminaliteit is een acuut vraagstuk in zeehavens dat alleen met stevige overheidsinzet kan worden geadresseerd. Deltalinqs ondersteunt daarom van harte de ambitie dat de aanpak van uithalers en logistieke knooppunten bij criminaliteit, zoals havens, wordt uitgebreid.
Arbeidsmarkt
Deltalinqs verwelkomt tot slot de inzet om beter grip te krijgen op arbeidsmigratie, evenals de aanpak van misstanden met arbeidsmigranten conform de adviezen van de commissie Roemer. Wel is belangrijk dat we de vakkrachten en het technisch talent kunnen blijven aantrekken die we nodig hebben voor bijvoorbeeld de energietransitie. Er zijn in de Rotterdamse haven al 6.000 vacatures en de verwachting is dat dit aantal de komende jaren sterk zal toenemen.
“Om de nodige concretiseringsslag te kunnen maken, gaan wij de komende periode graag in gesprek met en de formerende partijen en het aankomende kabinet”, besluit Van der Chijs.